Του Νάσου Νικολάου
Παρά τις παιδικές ασθένειες που ακόμη και σήμερα, 8 έτη μετά την εισαγωγή των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (ΙΚΕ) στο ελληνικό επιχειρείν, εμποδίζουν το “ασχημόπαπο” να μεταμορφωθεί σε “κύκνο”, η εν λόγω μορφής εταιρεία συγκεντρώνει αρκετά και ιδιαίτερα σημαντικά πλεονεκτήματα.
Εξέχουσα θέση σε αυτά κατέχουν οι εξωκεφαλαιακές εισφορές που υπηρετούν εξαιρετικά τον ευέλικτο εταιρικό τύπο των ΙΚΕ, ευνοώντας ιδιαίτερα την καινοτομία (δεν είναι τυχαίο ότι οι ΙΚΕ είναι οι darlings των ελληνικών start-up). Σήμερα, με τις τελευταίες εξελίξεις που αποκρυσταλλώνουν τη φορολογική μεταχείριση των εξωκεφαλαιακών εισφορών εταίρων ΙΚΕ, ο νέος αυτός τύπος εταιρείας έχει πλέον όλα τα φόντα να εξελιχθεί σε “μονοκαλλιέργεια”, ιδιαίτερα για τους νέους επιχειρηματίες.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η ΙΚΕ είναι ο μοναδικός τύπος εταιρείας όπου οι εισφορές των εταίρων δύνανται να είναι εξωκεφαλαιακές. Και για όσους, πιθανόν, αναρωτιούνται ποιας μορφής μπορεί να είναι οι εξωκεφαλαιακές εισφορές (δηλαδή εισφορές που δεν αποτιμώνται σε μετρητά ή σε είδος), θυμίζουμε μερικά παραδείγματα:
-Προσωπική εργασία εταίρου
-Μεταφορά τεχνογνωσίας
-Εφεύρεση απροσδιόριστης αξίας
-Μελέτη ή έρευνα σε προ πατέντας στάδιο
(είναι προφανές από τα παραπάνω γιατί ΙΚΕ και start-up “έσονται εις σάρκαν μίαν”).
Η ερώτηση που μας έχει απασχολήσει όχι λίγες φορές είναι εάν οι εξωκεφαλαιακές εισφορές φυσικού προσώπου ως εταίρου ΙΚΕ μπορούν να θεωρηθούν “εισόδημα” και να φορολογηθούν αναλόγως. Να θυμίσουμε ότι αυτού του είδους οι εισφορές πρέπει να εξειδικεύονται στο καταστατικό της ΙΚΕ, η δε αξία τους να καθορίζεται επίσης από τους εταίρους με ακρίβεια στο καταστατικό.
Έγκυρες λογιστικές γνωμοδοτήσεις των τελευταίων ετών από την ΕΛΤΕ (Εθνική Εποπτική Αρχή του ελεγκτικολογιστικού επαγγέλματος) έχουν αποφανθεί ότι οι εξωκεφαλαιακές εισφορές δεν είναι δυνατόν να αποτιμηθούν αξιόπιστα (ποιος μπορεί π.χ. να αποτιμήσει μια εφεύρεση;) και συνεπώς δεν αναγνωρίζονται σε λογαριασμούς ουσίας, όπως χρέωση περιουσιακών στοιχείων και πίστωση κεφαλαίου κλπ.
Όμως και οι διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013), όπου ορίζονται σαφώς οι πηγές φόρου που επιβάλλεται ετησίως στο εισόδημα που αποκτούν τα φυσικά πρόσωπα είναι μεταγενέστερες του νόμου ίδρυσης ΙΚΕ. Ως εκ τούτου, εάν ο νομοθέτης αποσκοπούσε στη φορολόγηση των εξωκεφαλαιακών εισφορών θα την είχε ρητά ρυθμίσει, πράγμα όμως που δεν έκανε.
Πλέον όμως, από τις 30 Ιουνίου 2020, η σπέκουλα για τη φορολόγηση ή μη έλαβε οριστικά τέλος με τη νέα εγκύκλιο 2099/2020 της ΑΑΔΕ. Συγκεκριμένα, με την εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι ο εταίρος ΙΚΕ που παρέχει εξωκεφαλαιακή εισφορά δεν λαμβάνει αμοιβή, αλλά (όπως συμβαίνει και στις προσωπικές εταιρείες) το αντάλλαγμα για την εργασία που προσφέρει στην εταιρεία είναι το δικαίωμα συμμετοχής του στα εταιρικά μερίδια και εταιρικά κέρδη (αν λάμβανε αμοιβή για την εξωκεφαλαιακή εισφορά του θα ήταν σαν να του επιστρεφόταν η αξία της εισφοράς).
Με δεδομένο το παραπάνω ορίζεται πλέον σαφώς ότι στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ΙΚΕ, και όσον αφορά την παροχή εργασίας η οποία συνιστά εξωκεφαλαιακή εισφορά εταίρων δεν τίθεται ζήτημα δημιουργίας φορολογητέου εισοδήματος και το μόνο εισόδημα που αποκτούν οι εταίροι είναι αυτό που προέρχεται από τη διαμονή κερδών.
Επίσης, διευκρινίζεται ότι η εξωκεφαλαιακή εισφορά εταίρου ΙΚΕ δεν συνιστά δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και ως εκ τούτου δεν προσμετρείται στις δαπάνες της περίπτωσης β’ του άρθρου 32 του ΚΦΕ (Αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας ή περιορισμένης ευθύνης εταιρίας ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρίας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρίας ή αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς) καθώς δεν πρόκειται για πραγματικά καταβαλλόμενο χρηματικό ποσό.
Εν κατακλείδι: η εγκύκλιος 2099/2020 βάζει τέλος στην εικοτολογία και την κατά το δοκούν ερμηνεία για τη φορολόγηση των εξωκεφαλαιακών εισφορών. Ξεκαθαρίζει το τοπίο και σε συνδυασμό με τα αρκετά πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου εταιρικού τύπου των ΙΚΕ (εύκολη διαδικασία σύστασης, μικρότερα τέλη ίδρυσης, σύσταση με ελάχιστο δυνατό κεφάλαιο 1 ευρώ, υποχρεωτικά ασφάλιση μόνο του διαχειριστή κλπ) δίνει ισχυρότατο προβάδισμα στις νεοπαγείς ΙΚΕ ως επιλογή για νέα συνεργατικά σχήματα.
Το παρόν άρθρο αποτελεί προϊόν ενημερωτικού χαρακτήρα από την ομάδα της ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΕ – ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά τις κατευθυντήριες γραμμές, τους νόμους και τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
* Ο κ. Νάσος Νικολάου είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης, Χρηματοοικονομικός Ελεγκτικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Αντιπρόεδρος της ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑE – ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
Πηγή: https://www.capital.gr/
